Dipnot

İlk Yarı Sonucu?

04 Ağustos 2024

Sıkılaştırılışmış Para Politikası sonuçlarını vermeye başladı. Hepimizin yaşadığı ve sıkça dile getirdiği gibi:“Ucuz kredi yerine hem 5 kat daha pahalı hem de kısıtlı kredi” sunulması ve “Enflasyonun altında gerçekleşen fiyat artışları"nın etkisiyle; şirketlerin nakit akışı bozuldu, stokların azaltılması gerekti, piyasada maliyetin altında satış fiyatları oluştu, sonuç olarak da dezenflasyona pozitif katkı sağladı.

"Uzun yıllar ve büyük emekler isteyen markalaşma süreçleri sekteye uğradı.”
Ayrıca yaşanan olumsuz gelişmelerin neticesinde uzun yıllar ve büyük emekler isteyen markalaşma süreçleri sekteye uğradı, pazar payı kazanımlarında kayıplar oldu ve oluşturulan yetkili dağıtım kanalı yapıları zedelendi. Son 15 yıldır elde edilen başarılı sonuçların yerini, 1 yıldan kısa sürede üst üste yaşanan olumsuzluklar aldı ve önümüzdeki dönemde de olumsuzluklar devam edecek gibi görünüyor.

Yaşanan olumsuzlukların neticesinde üreticilerin pazar payları değişti. Dağıtım kanallarındaki yetkili satıcılar küçülmek zorunda kalırken, yetkisiz satıcılar oyuna girerek büyüdüler.

Dağıtım kanalının, üretimden son kullanıcıya kadar uzanan tüm süreçleri etkilediğini hepimiz biliyoruz ve de bu alana önemli yatırımlar yapıyoruz. Önce pandemi, sonrasında piyasa gelişimlerinden kaynaklı olarak toptancıların gerçek rollerini oynayamadıklarını gözlemliyoruz.

“İlk yarı oyuncu değişikliği yaşandı!”
Dengeleri bozan gelişmelere baktığımız zaman;

Toptancılarda:
• Depolama maliyetleri yükselerek küçülmelere neden oldu.
• Stoklama maliyetlerin ürünün fiyatından daha hızlı artması nedeniyle tutulan ürün sayısının azaltılması gerekti.
• Değişken gider sınıfında satışa bağlı olduğu için önemsenmeyen nakliye giderlerinin, sabit giderlere yakın maliyetlere ulaşması nedeniyle hizmet kalitesinde bozulmalar başladı.
• Pazarlama, araç ve çalışan giderleri arttığı için kısıtlamalar devreye alındı,
• Risk alımı neredeyse durdu.
• Kota hedeflerinde bozulmalar yaşandı.

Perakendecilerde de benzer süreçler görülmeye başladı:
• Kirada faaliyet gösterenler artan kira maliyetleri nedeniyle yer değişikliğine gitmeye, mülkü kendine ait olanlar ise kiraya vermenin işletmecilikten daha çok kazandıracağını dile getirmeye başladı.
• Artan elektrik masrafları nedeniyle showroomların ürün sergilemede gösterdikleri özen ve kalite azaldı.
• Alternatif satış kanalları olan internet ve marketlerde her türlü ürünün neredeyse bayi alış fiyatının da altında satılması nedeniyle satışlar düştü.

Dağıtım kanalındaki bozulmalar nedeniyle oluşan boşluğu; yetkisiz ara toptancılar, yetkisiz perakendeciler, internet ve WhatsApp üzerinden satış yapanlar, çok daha kötüsü mali kurallara aykırı çalışanlar doldurmaya başladı, sektörde oyuncu değişikliği yaşandı. Unutmamak gerekir ki hiçbir alt yapısı olmadan fırsatı görüp oyuna geçici girenler, ilk değişiklikte oyundan çıkacaklar. Olan; sektöre yıllarını vermiş düzenli çalışan yetkili satıcılara, haliyle emek verilmiş yetkili dağıtım kanallarına olacak ve yeniden tesis etmek yıllarımızı alacak.

YAZI HAKKINDA YORUMLAR
TİMDER Kurucu Üyesidir.