Hay Allah Yine Unuttum

Pek çoğumuz bu sözü sıklıkla kullanmışızdır ve hala kullanmaya devam ettiğimizi söylersek yanlış olmayacaktır.

Unutkanlık, kişiyi çok zor ve içinden çıkılması son derece çetrefilli bir duruma sokabilir. Unutkanlığın pek çok sebebi var şüphesiz. Bu sorunu derinlemesine incelemek ve çözüm yolları bulmak için yararlanabileceğimiz çok sayıda eğitim ve kaynak bulunuyor. Yazımın sonunda hatırlama ve odaklanma ile ilgili birkaç kaynak kitap önerisinde de bulunacağım.

Akıl ve zeka arasındaki fark nedir?
Akıl nedir?

Düşünme, kavrama ve anlama yetisidir. Doğruyu yanlışı, yalanı gerçeği birbirinden ayırt etmemizi sağlar.

Zeka nedir?
◉ İnsanın akıl yürütebilecek nesnel gerçekleri algılama, yargılama, neden-sonuç çıkarma yeteneklerinin tümüdür. Doğuştan gelen yetenektir.
◉ İnsan aklıyla kendi kendine karar verebilir.
◉ Zeka, yaratıcı çözümler üreterek sorun çözebilir akıl ise bunu uygun yerlerde kullanır.
◉ Zeka, kişiye özeldir başkasından zeka alınmaz fakat başkasından akıl alınabilir.

Bir şeyi nasıl hatırlarız?
◉ Yeni öğrenilen bir bilgi, daha önce öğrenilen bilgiler ile ilişki kurar.
◉ Anımsama tetiklendiğinde bu olur.
◉ Bilgiyi tutan nöron ile diğer nöron arasında bir bağ kurulursa anımsama işlemi kolaylaşır.

En çok neleri unuturuz?
◉ Adlar
◉ Rakamlar ve tarihler
◉ İstenmeyen şeyler
◉ Zor öğrenilmiş ve tam kavranmamış konular
◉ Kısa sürede zorla öğrenmek zorunda kaldıklarımız
◉ Anlayamadığımız, bize anlamsız gelen şeyler
◉ Uzunca bir sürede ara vermeden çalışarak öğrenilenler

‘Daha güçlü bir hafıza’ ifadesi, bilinenin aksine yanlış kullanılıyor. Doğrusu; daha etkin ve daha verimli kullanılan hafıza olmalıdır.

Hafıza; kısa süreli hafıza ve uzun süreli hafıza olmak üzere ikiye ayrılır.
Kısa süreli hafıza; öğrenilen bilginin yaklaşık 30 saniye ile bir gün arasında hatırlanması durumudur. Hatırlayamadığınız bir şey olduğunda çok da moralinizi bozmaz.

Uzun süreli hafızada ise durum biraz değişir; beyinde protein sentezi ile gerçekleşen bir süreç olduğu için öğrenilen bilgi uzun zaman sonrasında da hatırlanır. Ve hatırlayamadığınızda siniriniz bozulur.

Hafıza geliştirme tekniklerinde yapılan şey beyni daha çok çalışması için uyarmaktır. Hatırlama ise bilgilerin nöronlardan geri çağrılma işlemidir.

Hatırlamanın çok önemli olduğu zamanlar listesi
◉ Toplama, çıkarma, çarpma, bölme işlemleri
◉ İstenildiğinde hatırlanması gereken adresler, telefonlar
◉ Hatırlanması gereken randevular
◉ Doğum günleri ve diğer yıldönümleri
◉ Gidilmesi gereken yerler
◉ Yapılması gerekenler
◉ Kişilerin adları ve yüzleri
◉ Şiir, yazı ve konuşmalar

Nasıl etkin ve detaylı bir hatırlama gerçekleştiririz?
◉ Hatırlamanız gereken şeylere bakın, dinleyin, konuşun, düşünün.
◉ Önemli anlarda belleğinizi tazeleyin.
◉ Düşüncelerinizi önceden derlediğiniz bilgiler üzerinde yoğunlaştırın.
◉ Sistematik bir şekilde not alın.
◉ Kısa notları devamlı olarak düzenleyin.
◉ Bir ajanda ve önemli konuları toplayacağınız bir dosya kullanın.
◉ Kağıtlara yazarak kendinize küçük hatırlatmalar yapın.
◉ Hatırlamak için gayret gösterin ve istekli olun.
◉ Gözünüzün önüne getirin. Beyninizin gözüyle görmeye çalışın.
◉ Bölümler halinde değil, bir bütün olarak hatırlamaya gayret edin.
◉ Hatırlamanız gerekeni dikkatinizin odak noktasında toplayın.
◉ Daha önceden hatırladığınız şeylerle ilişki kurmaya çalışın.

Yeni bir şey öğrenmek üç aşamalı bir süreçtir
1. Kodlama; Bilgiyi hafızanızda nasıl temsil ettiğinizi ifade eder.

2. Depolama; Bilgiyi aklınızda nasıl tuttuğunuzdur.

3. Yeniden erişim; ihtiyacınız olduğu zaman bilgiye nasıl ulaştığınızdır.

Beyin gücünü geliştirmek için yapılacaklar listesi
- Hafızanızı bazı zamanlar zorlayın.
- Düşündürücü oyunlar oynayın.
- Omega 3 yağı alın.
- Çikolata yiyin.
- Mousepad’inizi diğer eliniz ile kullanmaya çalışın.
- Sağ elinizle yaptığınız şeyleri sol elinizle de yapmaya çalışın.
- Boş mideye iyi gelen yiyecekler tüketin.
- Somon, ton, uskumru, hamsi, sardalya gibi Omega 3 yönünden zengin gıdalar tüketin.
- Makarna, buğday ve tahıl gibi nispeten daha az yararlı karbonhidratları azaltın.
- Beyni toksinlerden koruyan yeşil çayı hayatınıza katın.
- Ballı ya da muzlu süt melatonin salgısını artıracağından yatmadan önce tüketin, melatonin beyni yaşlanmaktan koruyacaktır.

Doğru odaklanma için yapabilecekleriniz
Konsantrasyonunuzun enerjinizin ve dikkatinizin dağılmaması için gelecekte boş gezinmeler yapmayın.
Kontrolsüz stres odaklanmayı zayıflatacağı için stresinizi kontrol altına alın.
- İç ve dış uyaranlara karşı aşırı duyarlı olmak odaklanmayı bozacağı için dış uyaranlardan etkilenmemeye çalışın.
- Okurken kalemle takip ederek %40 daha hızlı okuyun.

Üzerinden iki hafta geçmeden eski bilgilerinizi yenilediğinizde unutmayı kısmen engellediğini göreceksiniz…

Bir şeyi ilk kez ya da son kez yapıyormuşsunuz gibi düşünürseniz, o şeye daha dikkatle odaklanır, konsantrasyonunuzu artırmış olursunuz. Bu önceden kaçırdığınız detayları yakalama, gözlem gücünü artırma ve yeni bakış açıları geliştirme olanağı tanır.

1 Haftalık IQ Artırma Planı

Pazartesi
Akşam balık ye

Farklı bir araç kullan

Salı
Sözlükten bilmediğin kelimeleri öğren

Konuşmalarında kullan

Çarşamba
Tanımadıklarınla selamlaş

Uzakdoğu sporları ile ilgilen

Perşembe
TV’de ciddi bir belgesel izle

İşe farklı bir yoldan git

Cuma
Bağımlı olduğun bir şeyden vazgeç

Alışverişe çık, listeni ezberle

Cumartesi
Dişini diğer elinle fırçala

Gözünü kapatarak duş al

Pazar
Sabah bulmaca çöz

Yürüyüşe çık kollarını salla

Kaynaklar:
- Hafıza Geliştirme Yöntemleri A’dan Z’ye Bilgi serisi ‘Mine Kalca’
- Aklımda ‘Hatırlamanın Bilimsel İncelemesi’ ‘Evrim Bilimsel Danışma Kurulu’ 1976
- Hafıza Teknikleri ‘Yusuf Aydın’
- Aklında Tut Bellek Geliştirme Çalışmaları ‘Yeşim Kesgül Sercan’
- Bellek ‘Dr. Peter Rabins’ 2008
- Etkili Hatırlama Teknikleri ‘Donald Laird & Eleanor Laird’
- Maksimum Dikkat & Maksimum Odaklanma ‘Ferit Delen’
- Zihin Egzersizleri İle Beyin Gücünü Geliştirmek ‘Turgay Keskin’
- Öğrenme Zenginliği ‘Roz Townsend’
- Aklımda ‘Hatırlamanın Bilimsel İncelemesi’ Evrim Yayınları
- How It Works / Popular Science Dergileri
- Beyninizi Eğitmek For Dummies ‘Tracy Packiam Alloway’
- https://iq-test-international.org/