Çalışan Mutluluğu

Çalışan Mutluluğunu Önemseyen Bir Kurum Kültürü Yaratmanın Beş Yolu

03 Kasım 2022

Çalışan mutluluğu teriminin hayati öneme sahip olmadığı günler artık çok geride kaldı. Günümüzde kurum başarısı için çalışanların kendilerini mutlu hissetmeleri bir gereklilik halini aldı. Artık mutlu çalışanların daha fazla üretkenlik, daha yüksek motivasyon ve daha güçlü bir kurum kültürü demek olduğunu hepimiz biliyoruz.

Çalışanları mutlu etmek ulaşılması zor hatta imkansız bir hedef değildir. Google gibi iyi şirket kültürüne sahip firmaların en iyi yetenekleri çektiğine şahit oluyoruz. Çoğu zaman, bunun nedeni orada çalışmanın avantajlarının muazzam olmasıdır. Bu avantajlar çalışanlara aidiyet duygusu aşılar. Çünkü çalışanlar kendi mutluluklarına öncelik ve önem verildiğinde kurumlarına daha sadık ve işleriyle daha özdeşleşmiş hissederler. Böylece ellerinden gelenin en iyisini yapmaya çalışırlar.

Çalışanların mutluluğuna önem vererek üretkenliklerini arttıran global birçok şirket vardır. Örneğin, Netflix yeni ebeveyn olan çalışanlarına bir yıl ücretli izin alma hakkı tanır. Bu, Netflix’in çalışanlarını gerçekten önemsediğini ortaya koyuyor. Buna karşın Netflix çalışanları kurum hedeflerine ulaşılmasına yardımcı olmak için canla başla çalışarak yüksek performans gösterirler.

Alibaba’nın kurucusu Jack Ma’nın vurguladığı gibi “Çalışanlarınızın her zaman bir gülümsemeyle işe gelmesini sağlamalısınız.”

Kurumunuzun başarılı olması için çalışanlarınızın mutluluk seviyesini yüksek tutmalısınız. Ancak, cevaplanması zor olan soru; “Mutluluk kadar soyut bir şeye ulaşmayı nasıl sağlarsınız?”

Mutluluk özneldir, basit bir ölçekle ölçülemez. Ayrıca çalışanların mutluluğu ve iş tatminini etkileyen faktörler hem öznel hem de değişkendir. Bir çalışanı memnun eden bir kriter diğerini hiç etkileyemeyebilir ya da mutsuz edebilir. Bu nedenle, mutluluğu etkileyen faktörleri sürekli analiz etmek gerekir. Sadece tek bir unsura odaklanmak başarısız olmaya mahkum olmaktır.

Ücretin sektördeki diğer rakiplere göre yüksek olması başta çalışanları mutlu edebilir ama zamanla mutluluklarını etkileyen başka faktörlerin varlığı onları mutsuz etmeye başlar. Her iş yeri benzersizdir ve mutlulukları farklı faktörlerden etkilenecektir. İlk olarak kurumunuzdaki çalışanları mutsuz ve mutlu eden faktörleri analiz ederek işe başlamalısınız. Kendi mutluluk formülünüzü bulmalısınız.

Kendi mutluluk formülünüzü yaratırken “Fortune Çalışılacak En İyi 100 Şirket” listesinde yer alan kurumlarda çalışanlarının mutluluğunu önemseyen iyi bir kurum kültürünün beş temel unsuru size ilham verecektir.

Çalışan Mutluluğunu Önemseyen Bir Kurum Kültürü Yaratmanın Beş Yolu
1. Güvenilirlik: Kurumunuzun yer aldığı pazarda lider olması için en önemli kriterdir. Müşterilerinizin kurumunuza güvenmesi için öncelikle iç müşterileriniz olan çalışanlarınızın kurumunuza, ürün ya da sunduğunuz hizmetlere güvenmesi gerekir. Çalıştığı kuruma, yöneticilerine, sunulan ürün ve hizmetlere güvenip inanmayan bir çalışan kurumun amacına ulaşabilmesi için canı gönülden çaba göstermez, uğraşmaz, inanmadığı bir kuruma ve işe kendini adamaz. Çalışanların mutluluğunu önemsemek ve mutluluğu arttırmak için çaba sarf etmek çalışanların kuruma duyduğu güveni arttıracaktır. Çalışanların kurumunuza ve yöneticilere güvenmesi için verdiğiniz sözleri tutun, dürüst olun ve açık bir iletişim politikası uygulayın.

2. Saygı: Kişiliğine, deneyimine ve uzmanlığına saygı duyulmayan çalışanların mutlu olması ve kurumun başarısına katkı sağlaması beklenemez. Oysaki uzmanlıkları ve deneyimleri için işe aldığımız çalışanların katkı sağlamalarına izin vermeyerek onlara saygısızlık ediyoruz. Her şeyi patron ve yöneticiler biliyor ve karar veriyorsa çalışanlara da gerek olmayacaktır değil mi? Kendisine saygısızlık yapılan ve psikolojik açıdan ezilmiş hisseden bir çalışan mutlu olamaz, performans da gösteremez. Kurum kültürünüz çalışanların kişiliklerine, uzmanlık ve deneyimlerine saygı gösterecek şekilde yapılandırılmalı ve yöneticiler de çalışanlarına saygılı yaklaşmalıdır. Saygı sadece bazı kişilere gösterilecek seçici bir kavram değildir, tüm çalışanlara gösterilmelidir. Türkiye’deki çalışanların %78’i kendilerine saygılı davranılmasını çok önemli bir kriter olarak görüyor ve genel olarak mutlulukları ve memnuniyetlerine en çok etki eden kriter olarak konumlandırıyor. Bu nedenle kurumunuzda mutluluğu arttırmak istiyorsanız çalışanlarınıza saygı göstererek işe başlamalısınız.

3. Adalet: Bir lider olarak, herhangi bir kayırmacılık göstermemeye özen göstermelisiniz. Sadece yüksek performanslı ve size yakın olanları önemseme eylemi, çalışanlarınız arasında bir kızgınlık duygusu yaratacaktır. Belki de favori olarak konumlandırdığınız ve çok sevdiğiniz çalışanlarınız vardır ama belirli bir çalışana ekstra avantajlar sunmak haksızlıktır. Bu davranış başkalarının liderliğinizi sorgulamasına yol açacaktır. Bu nedenle, eşit muamelenin bir norm haline geldiği bir şirket kültürünü benimsemek amacıyla aksiyonlar almalısınız:

◉ Hiçbir çalışanınız ücretsiz çalışmıyor. Emek veriyorlarsa karşılığını almalılar. Fazla mesai yaptılarsa, bunun için onlara ödeme yapmalısınız.
◉ Çalışmaları kurumunuzun büyümesine yardımcı olduysa, ikramiye verin.
◉ Aynı şekilde, bir ekip bir projeyi başarıyla tamamladıysa, takdirinizi ödüller vererek gösterin.
◉ Hem erkek hem de kadın çalışanlar benzer bir işte çalışıyorsa, kadın çalışanlarınıza eksik ödeme yapmayın.
◉ Bir çalışanı sevip sevmemeniz önemli değil, terfi almayı hak ediyorsa ona terfi verin. Hak edilmiş bir ödülde, hak eden bir çalışanı atlamak, kötü niyet göstergesidir.
◉ Kendinizi güvenilir bir lider olarak konumlandırmak için kişisel duygularınızı bir kenara bırakmalısınız, rasyonel davranın.
◉ Prim verme sürecinin belirginleştiği şeffaf bir sistem kurun, primleri zamanında verin.
◉ Çalışanların kariyer yollarını belirleyin ve uygulayın.
◉ Hiçbir iş yeri mükemmel değildir ve hiçbir zaman da olmayacaktır. Çalışanlarınızın kendi sorunları olması çok normaldir. Bir çalışan olarak haklarının ihlal edildiğini gerçekten hissedebilirler. Bu toplu bir anlaşmazlık veya bireysel bir sorun nedeniyle olabilir. İşyeri sorunlarından rahatsız olan bir çalışan daha az üretken olma eğiliminde olacaktır.
◉ Çalışanlarınızın şikayetlerini iletme konusunda kendilerini rahat hissetmelerini sağlayarak sorunlarını ele alın. Sorunlarını önemsiz bir şeye dönüştürmeyin.
◉ Çalışanlarınızı dinleyin.
◉ Çalışanlar arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için adil bir sistem sunun.

4. Gurur: Çalışanların mutluluğu, işyerindeki gurur duygusuyla önemli ölçüde bağlantılıdır. Çalışanlarınız kurumunuzda çalışmaktan gurur duyuyorsa, zihinsel olarak arkanıza yaslanıp rahat olabilirsiniz. Bu, harika bir iş çıkardığınız anlamına gelir! Gurur duymak öznel bir duygudur ve kurum gurur duyma konusunda inanılmaz bir motivasyon ve mutluluk başlatıcısıdır.
◉ Özellikle, yaptıkları işler için başarılı olduklarını çalışanlara hissettirerek içlerine bir gurur duygusu aşılamaya çalışın.
◉ İş baskısı ve stres gibi olumsuz faktörlerin etkisini azaltmaya çalışın.
◉ Çalışanlara motivasyon seminerleri düzenleyin.
◉ Çalışanlarınıza, gösterdikleri emek ve çalışmalarının kurum kültürünüzün olumlu büyümesine yardımcı olduğunu gösterin. Böylece, mükemmel performanslarını alenen takdir ederek gurur duymalarını sağlayın.
◉ Aynı şekilde, çalışanlarınızla sık sık toplantılar yapın. Liderleri olarak onlarla sık sık bağlantı kurmanız gerekir. Övgü ve onaylamanız çalışanların moralini yükseltmek için katkı sağlayacaktır. Çalışanlarınız patronlarının onların fikirlerine önem verdiğini gördüğünde, gurur duygularını geliştirme güdüsü yaratacaktır.
◉ Ayrıca, ara sıra performansa göre motive edecek küçük ödüller sunun. Hediye kartları, spor salonu üyelikleri, evden çalışma seçenekleri vb.
◉ Çalışanlara yeni sorumluluklar vererek onlara güvendiğinizi gösterin. Bu çalışanların işlerine önem vererek gurur duymalarını da sağlayacaktır.
◉ Çalışanlarınızın bakış açılarına değer verin. Çalışanlarınızın yeni fikirleri veya önerileri sunmasını ve tartışmasını kolaylaştırın. Beyin fırtınası oturumları düzenleyin.
◉ Görüşlerini dikkate alın ve fikirlerini değerlendirerek bu fikirlerin neden işe yarayıp yaramadığını tartışın.

5. Dostluk: Çalıştığınız veya bir deneyim paylaştığınız insanlara karşı bir dostluk duygusuna sahip olmak çalışan bağlılığı düzeyini artırmak için inanılmaz bir güçlendiricidir. Arkadaşlık sosyalleşmenin bir asırlık geleneğidir. Aynı hayvanlar gibi insanlar da bir sürü veya grup halinde daha iyi performans gösterir. Çünkü biz insanlar çok sosyal canlılarız ve düzenli sosyal etkileşimler zihinsel sağlığımızı olumlu destekler. Çalışanlar, işte arkadaşları olduğunda işlerinin eğlenceli, zevkli, değerli ve tatmin edici olduğunu bildirmektedir. Gallup tarafından yapılan araştırmaya göre yakın iş arkadaşlıkları, çalışan memnuniyetini %50 artırmaktadır ve işte en iyi arkadaşıyla çalışan kişilerin kapasitelerini performansa dönüştürme oranları yedi kat daha fazladır. Kurumda dostluğun teşvik edilmesinin birçok faydası vardır:

◉ Çalışanları birtakım olarak daha iyi gelişmeye ve çalışmaya teşvik eder.
◉ Akranlarla birlikte olmak daha iyi bir iş yeri ortamı yaratır.
◉ Eğlenceli bir çalışma ortamı stresi azaltır ve daha iyi performans sağlar.
◉ Çalışanlar işe geri dönmek için sabırsızlanır.
◉ Güçlü bir duygusal destek ağını teşvik eder.

Bu nedenle, samimi bir iş yeri ortamı ve dostluk ilişkileri geliştirmeye yardımcı olmak için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz:
◉ Çalışanlar arasındaki etkileşimi teşvik eden sosyal etkinlikler düzenleyin.
◉ Herkesin iletişim kurma ve sosyalleşmek için özgür olduğu bir kurum kültürünü teşvik edin.
◉ Çalışanların birbirlerinden bir şeyler öğreneceği ve işbirliği yapabileceği ortamlar yaratın.
◉ Liderleri olarak çalışanlarınızın yanında olun, onlarla birlikte çalışın, destek olun ve sizi bir arkadaş olarak görmelerini sağlayın. Buradaki ana fikir, kendinizi korkutucu biri gibi değil, ulaşılabilir biri olarak konumlandırmaktır.

Sıralanan bu beş temel unsur çalışan mutluluğunu önemseyen bir kurum kültürü yaratmanın ana faktörleridir. Kurumunuz bu faktörlerle ilgili analiz yaparak aksiyon planlıyor mu? Cevabınız evet ise, o zaman doğru yönde ilerliyorsunuz. Ancak, değilse de endişelenmeyin. Bunlar oldukça basit analiz edilerek kolayca ulaşılabilir kavramlardır. Yeter ki siz çalışan mutluluğunun ne kadar önemli olduğunu fark ederek bu yolda adım atmaya başlayın. Unutmayın, hiçbir zaman ne erkendir ne de geç, önemli olan başlamaktır!

YAZI HAKKINDA YORUMLAR
TİMDER Kurucu Üyesidir.