İletişimde İletişim

Online Sunumlarda İnteraktivite (1)

08 Ekim 2023

Önceleri hep yüz yüzeydik. Pandemi’nin hayatımıza kattıklarından biri de online iletişim ve hibrit çalışma sistemi oldu. Peki ama yüz yüze iletişimde bile vermekte zorlandığımız enerjiyi online görüşmelerde ve sunumlarda karşımızdakilere nasıl aktarabiliriz?

Bu aslında oldukça zor bir konu, çünkü yüz yüze iletişimde bir kişinin bizi tüm dikkatini vererek dinleme süresi yaklaşık 20 dakikayken online görüşmelerde bu süre 12 dakikaya düşüyor. Oysaki toplantılar bundan çok daha uzun sürüyor. O halde nasıl davranmalı, çevre düzenlemesini ne şekilde yapmalı, konuşma ortamını nasıl ayarlamalı, ekran ayarlarında nelere dikkat edilmeli, sesimizi ve beden dilimizi ne şekilde etkili kullanmalı, nasıl ikna edici olmalı, insanları sıkmadan ve bilgisayar önünden kaldırmadan nasıl harika konuşmalıyız?

Bu, hayli kapsamlı bir konu olduğundan, 3 bölüm şeklinde sizinle paylaşmayı planladım. Birinci bölüme hoş geldiniz:)

Online sunumlardan önce sorulması gerekenler:
1.Sunum konusu belirlenmeli
   Nasıl konular seçilmeli?
   Seçtiğiniz konu sıkıcı ise?

2.Sunum için taslak ve slaytlar özenle hazırlanmalı
   Slaytlar için neden ön taslak hazırlanır?
   Slaytlar neden önemlidir?

3.Teknik hazırlıklar tekrar kontrol edilmeli
   En önemli teknik hatalar nelerdir?
   Bir online sunumda sizi en çok rahatsız eden şeyler nelerdir?
   Siz olsanız neyi nasıl yaparsınız?

Eğer sunumda eğlenmeyi keşfederseniz, hatta zaman zaman kendinizle biraz dalga geçebilirseniz, kendinizi zihinsel olarak hazırlamanız kolaylaşır. Kendinizi iyi hissettiğinizde bakışlarınız değişir, gülüşünüz doğallaşır, ses tonunuz en iyi halini bulur. Beden diliniz rahatlar, kasılmalar yaşanmaz, daha rahat konuşursunuz ve gelebilecek sorular karşısında yüksek özgüvende olursunuz.

İnteraktif nedir ?
İnteraktif, etkileşime dayalı iletişim ve ilişki demektir. İnsanın diğer insanlarla olan ilişkilerinin tamamı interaktiftir.

İnteraktivite, yani interaktif iletişim, şahısların birbirleriyle olan ilişkilerinde katılımına ve müdahalesine fırsat verecek şekilde yapılandırılmasıdır.

Asgari Çalışır Ürün MVP ‘Minimum Viable Product’ Kuralı

  • Hiçbir şey bir grubu toplantıdan zihin uyuşturan verilerle dolu slaytları birbiri ardına göstermekten daha hızlı koparamaz.
  • Gruptakiler ne kadar zeki ya da entelektüel olurlarsa olsunlar, eğer hedefiniz onlarla gerçek bir etkileşim ise gerçekler ile hikayeleri karıştırarak sunmanız gerekir.
  • PowerPoint sunumunuzu MVP’ye uygun, en yalın ve en sade şekilde oluşturun. Başka bir deyişle, grubu bilgilendirmek için ihtiyacınız olan en az miktarda veriyi seçin.
  • Çok hızlı şekilde katılımcıları kaybetmek istemiyorsanız, tek bir ekstra slayt eklemeyin. Karşınızdakileri bilgi bombardımanına tutmanız, onların meseleleri daha iyi kavrayacağı ve konuya daha fazla hakim olacağı anlamına gelmez.

Akılda kalıcı kısa ve özlü cümleler nasıl kullanılır?

  • Dinleyicilerinizle kişisel iletişim bağları kurun
  • Gereksiz olan kısımları çıkartın
  • Kalanları şekillendirin
  • Akılda kalıcı benzetmeler ve örneklemeler kullanın
  • Nükteleri öğrenin
  • Baskı altındayken hazırcevap olmayı öğrenin
  • Seçeneklere odaklanın

İyi bir sunum hazırlama süreci için uyulması gereken tavsiyeler:

  • Göz yormayan, sunuma uygun bir arka plan oluşturun.
  • Sunum sırasında gerçekten oradaymışsınız gibi giyinin.
  • Aydınlatmanın yeterli olduğuna emin olun.
  • Mikrofonun sadece sizin sesinizi aldığına emin olun.
  • İşinizi şansa bırakmamak adına tüm teknik detayları birkaç kez gözden geçirin.
  • Slaytları olabildiğince minimal tasarlamaya çalışın.
  • Bakışlarınızı kamerada tutun ve akıcı konuşmaya çalışın.
  • Sunum yaptığınız platformda mevcutsa “Attention Tracking” özelliğini kullanın.

Zoom’un kullanıcılarına sunmuş olduğu “Attention Tracking” özelliğiyle sunumdaki dinleyicilerin sunum penceresini 30 saniyeden fazla kapatmaları durumunda bildirim alabiliyorsunuz. Bu da sunumunuzun ne kadar başarılı ya da başarısız ilerlediğiyle ilgili önemli bir veri elde etmenizi sağlıyor.

Etkili sanal sunum yapmak için önce zihin yapınızı değiştirmelisiniz.

Sunacağınız içeriğin, sırf sanal bir platformda olmaktan ötürü negatif etkileneceğini düşünmek, konuya sınırlı bir perspektiften bakmak olur. Bunun yerine, sizi izleyenlere nasıl bir sanal sunum deneyimi yaratabileceğinizi düşünün.

Sunumunuzu görsel olarak ilgi çekici kılın.

  • Dikkati konu üzerinde toplayabilmek adına sunumunuzu yazıyla doldurmaktan kaçının. Olabildiğince az yazı, güçlü görseller ve grafiklerle sunumunuzu dikkat çekici kılın.
  • Doğru ve yerinde görseller size ve sunumunuza güvenin artmasını, anlattıklarınıza ilgi duyulmasını ve merakı sağlar. Hatalı ya da yetersiz görseller ise güvensizlik, odaklanma sorunları ya da sunumdan kopmalara sebep olur.
  • Nörobilim uzmanları, resimleri sayfanın soluna, yazıları ise sağına konumlandırmanın, beynimizin bu verileri deşifre eden bölümlerini daha hızlı çalıştırdığını söylüyorlar.
  • Anlatımınızı güçlendirmek adına görsel seçerken metaforlardan yararlanın, basit ama güçlü görseller seçin, renklerin gücünü kullanın.
  • Görseller sizin odaklanmanızı, dinleyicilerin ise hatırlamasını sağlar.

Sunum Destekleyicileri

  • İstatistikler
  • Örnekler
  • Anekdotlar
  • Öyküler
  • Alıntılar
  • Sözler
  • Slaytlar
  • Sunum araçları
  • Dinleyiciler / Katılımcılar

Sunumu yaparken; sunumun içeriğine ve akışına yönelik bilgileri önceden verin:

  • Sunuma başlarken herkesi aynı noktaya getirmek ve beklentileri yönetmek adına, sunumda bazı verilerin detayına girmeyeceğinizi önceden paylaşın. Bu verilerin e-posta ile iletildiğini veya iletileceğini net bir şekilde ifade edin.
  • Toplantıda yeni kişiler varsa onları gruba kısaca takdim ederek tüm katılımcıların birbirini tanımasını sağlayın.
  • Toplantı süresinin ne kadarını sunuma, ne kadarını tartışmaya ayırdığınızı baştan paylaşın.
  • Soruları ne zaman alacağınızı netleştirin. Toplantı süresinin ikinci yarısına geçtiğinizde sürenin aşılması ihtimalini görüyorsanız, daha toplantı bitmeden ne kadar ek süreye ihtiyaç duyduğunuzu ve kimlerin devam edebileceğini sorun. Toplantı bitimine 2-3 dakika kala bunu yapmak tedirginlik ve rahatsızlığa yol açabilir.
  • Uzun cümleler kurmaktan kaçının. Önemli mesajları ara ara, yavaş bir tempoda, dinleyicilerin aklında kalmasını istediğiniz kelimelere tonlama yaparak tekrarlayın.
  • Soruları duymak İstediğinizde bir süre sessizlik olmasını doğal karşılayarak sorunuzu hemen tekrarlamayın.
  • Eğer kimse soru sormuyorsa, “Soru olmadığını anlıyorum, bir sonraki sayfaya geçiyorum.” diyerek sunumunuza devam edin.
  • Sayfa başlıklarınız net mesajlar içersin

(“Yeni nesil rakiplerle mücadelede daha geniş bir görüş açısına ihtiyacımız var.” vb.)

“Online Sunumlarda İnteraktivite” konusuna bir sonraki sayıda yer alacak olan 2. bölüm ile devam edeceğiz. Konuyu tamamıyla özümseyerek öğrenmek isteyen ve bu konuyu eğitim olarak almak isteyenler mail adresimden benimle iletişime geçebilirler.

YAZI HAKKINDA YORUMLAR
TİMDER Kurucu Üyesidir.