17 Mart 2016
Mükemmeliyetçilik
‘perfeksiyonizm Fr. Perfectionisme’ mükemmeliyetçilik, yetkincilik, herhangi bir alanda mükemmel olma yolunda aşırı çaba sarf etme.
Çevremizde sayıları az olan ama her an her yerde karşılaşabileceğimiz kişilerdir.
Mükemmeliyetçilik; bir yaşam tarzı ve bir var oluş biçimidir. Ulaşılması hedeflenen sabit bir durum değildir. Başkalarının normal olarak değerlendirdiğinden daha fazla hayal kurarsanız. Başkalarının mümkün diye gördüğünden daha fazla beklentiye sahipseniz;
MÜKEMMELİYETÇİSİNİZ!
Kaldırıma sıfırlamadan arabadan inemeyen bunun için gerekirse tüm zamanını harcayan kişilerdir. Hatta öyle ki; arabadan indikten sonra yine içleri rahat etmez, iki ileri bir geri derken arabalarını başka bir park yerine bile alabilirler.
Hata ve kusurlarıyla kabul edilmeyeceklerinden endişe ederler. Bu sebeple kendi açıklarını espri yaparak geçiştirmeye çalışırlar ve bunda başarılı da olurlar. Sadece kendileri değil çevrelerindeki kişiler de kusursuz davranmalıdır. Onlara göre başarı ayrıntıdadır. Olaylara kuşbakışı bakmakta zorlanırlar. Her şeyi köşeli düşünürler ve kılı kırk yararlar.
Ayrıntılardan başlarını kaldıramadıkları ve her şeyin kendi istedikleri gibi olmasında ısrar ettikleri için hem kendilerini hem de çevrelerini yorarlar.
Onlara hükmedenler için bir sorun yoktur. Çünkü her patron dakik, işlerin uzamasından rahatsız olan ve işin zamanında bitirilmesine çok özen gösteren mükemmeliyetçi bir çalışan ister. Ancak yine de zaman yönetiminde zorlanırlar.
Bu tarz insanlar için; her şey olabilir, olmamasının mutlaka bir nedeni vardır. Bunu bulup sorunu çözümlemesi gerekir.
Gerçekte olduğu gibi kabul edilmek onun için önemlidir.
Kendinde beğenmediği yönleri araştırır ve bir uzman gibi saptar, bunları değiştirmeye çalışır. Bu nedenle en büyük sorunu kendisiyle yaşar, sürekli kafası doludur. Tek bir işle bu nedenle ilgilenemez.
Sahip oldukları eşyaları daima saklar.
Yaptıkları her işte başarılı olmaları gerekir. Başarılı olamadıklarında yoğun üzüntü yaşarlar.
Birlikte yaşadıkları kişilerden, arkadaşlarından ve iş arkadaşlarından bir şey istemekte zorlanırlar. Diğer kişilerin işleri kendileri gibi yapamayacağını düşündükleri için kendileri yaparlar.
Bu kişilerle program yapmak çok zordur. Yapılan programı kendi planlarına uyana kadar değiştirirler. Karşıdaki kişinin kendilerine uymasını beklerler, daima geç kalırlar, mutlaka yapılacak bir şeyleri vardır.
Onlar sıkılmak kelimesini bilmezler!
Hataya toleransları düşüktür.
İlişkilerinde tez canlı ve tahammülsüzdürler.
Rahatsız olacakları ortama girmek istemezler.
Düşünceleri katıdır, esnemekte zorlanırlar. Keskin virajları vardır.
Yapılan işler ortalama olamaz, en iyisi olmalıdır.
Yeni ya da riskli bir durumla karşılaştıklarında zorlanırlar.
Daha çok ekip çalışmalarında değil, bireysel olarak değerlendirilmeliler.
Grileri yoktur. Var yok, siyah beyaz yoktur. Ya hep ya hiç.
Kusursuzluk için çok çabalarlar, çok çalışırlar.
Kendilerini ‘özel’ hisseder ve diğer insanlar için de özel olmak isterler. ‘Özel’ olma istekleri yüzünden daima üstün performans göstermek zorunda kalır ve daha çok yorulurlar.
Tanısın tanımasın çevredeki herkesi eleştirir, herşeyin mükemmel olmasını ister, kurallar önemlidir ve uyulmalıdır. Yasak ortamda sigara içeni ilk o görür ve tespit eder, ilk uyaran da o olur.
Mükemmeliyetçiler kendilerinin farkındadırlar onlarla yaşamın zor olduğunu bilirler ve kendileri ile anlaşabilen, birlikte yaşayabilen kişiler onlar için çok önemli ve özeldir. Savaşları kendi içlerindedir, kimseye bir zararları olmadığı için onları herkes sever çünkü onların anlatacakları ilginç ve keyifli hikayelerin hiç bitmeyeceğini bilirler. Renkli kişiliklerdir.
Aşağıdakilerden 5 ve daha fazlası EVET ise eyvah ki ne eyvah. Mükemmeliyetçisiniz demektir.
1) Asıl amacı unutturacak şekilde ayrıntılar, kurallar, listeler, sıralama, organize etme ya da program yapma ile uğraşıp durur.
2) İşin bitmesini zorlaştıracak derecede mükemmeliyetçilik gösterir.
3) Etkinliklerden ve arkadaşlarından yoksun kalacak şekilde kendini işe adar.
4) Ahlak, doğruluk, değerler gibi konularda esneklik göstermez.
5) Özel bir değeri olsa da olmasa da eski, değersiz şeyleri elden çıkaramaz.
6) Görev dağılımı yapmak ve başkaları ile birlikte çalışmak tercihi değildir.
7) Para harcama konusunda hem kendisine, hem de başkalarına karşı cimri davranır.
8) Bir yere gidildiğinde oturulacak yeri onlar seçmelidir, menüye önce onlar bakmalıdır vb… Zira onların hata yapma lüksleri yoktur.
9) Katı ve inatçıdır.
10) Hedef hep en yüksek olarak belirlenir.
B) Blinç: Negatif düşüncenizin bilincinde olun.
A) Ara vermek: Kendinize düşünce sürecinizin kontrolü altında olduğunuzu söyleyin “pozitif ol vb…” plan arayın: B-C-D ve hatta E Planı
D) Düşünce seçimi: Negatif olan düşüncenizi daha olumlu olan bir düşünceyle değiştirin. Olumsuz deneyimleri tekrar tekrar düşünmek ortaya çıkan negatif etkiyi arttırır,inanış iyice yerleşir, buna izin vermeyin.
Yardımcı Kaynak: Mükemmeliyetçi Kişilik ‘Zehra Erol’
Kurucu Üyesidir.
